introductie

Op 1 maart 2013 was het 25 jaar geleden dat de eerste Nederlandse satelliet doelgroep tvzender de lucht in ging. Hij heette Kindernet (voor net uit bed!) en had als slogan dat "ouders hun kinderen met een gerust hart bij de televisie alleen konden laten." Uitzending: elke ochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Dit blog gaat over de eerste jaren van dit kinder tvstation en is non-lineair opgebouwd: Via de trefwoorden rechts kunt u op basis van uw eigen inzichten allerlei verhalen over gebeurtenissen, mensen, mijlpalen en achtergronden vinden.

Schrijver dezes was vanaf de oprichtingsdatum op 1 november 1987 betrokken bij Kindernet als programma directeur. Wat hij opschrijft heeft hij in principe zelf meegemaakt. Hij begon met schrijven op 1 november 2012 en verklaarde de klus geklaard op de dag van het 25-jarig jubileum. 4 maanden de tijd dus, even lang als beschikbaar was om binnen diezelfde maanden in 1987/1988 een totaal nieuw station, met een nieuw programma concept, een nieuwe juridische constructie en een toentertijd hightech nieuw uitzendsysteem op te tuigen...

Needless to say: beide lukten...

voor de volledigheid...

VOOR DE VOLLEDIGHEID...

Nog even een aantal bezoekcijfers van dit blog tot vandaag, 3 maart 2013. Hierboven de bezoekersaantallen tussen 1 november en 2 maart. Hieronder de berichten met de meeste gerichte bezoeken en een kaartje met de geografische spreiding van de nederlandse bezoekers.

25 Jaar geleden: de eerste uitzending!

25 JAAR GELEDEN: DE EERSTE UITZENDING!

Het is zover! Vandaag 25 jaar geleden begon kindernet met uitzenden. Ter gelegenheid daarvan nu de volledige eerste 45 minuten van die uitzending, inclusief de gehele allereerste bromtol. Ik heb de filmpjes al afzonderlijk gepost onder het label bromtol maar nu kan de kindernet fan zich nog eenmaal wentelen in zijn/haar vroegere genot van het kijken naar een 'echte' kindernet uitzending!

 

Wat deden we zelf die ochtend op het kindernet kantoor? Nou, we waren allemaal aanwezig om 7.00 uur 's ochtends en hadden echtgenotes, kinderen, vriendjes en vriendinnetjes meegebracht. Er stond een lekker ontbijt klaar, de kinderen keken tv en renden achter elkaar aan met ballonnen en feestmutsen. Het was een waar feest!

Later die dag dus de al eerder besproken persconferentie in de studio van Salto en de volgende dag nog een gezellig etentje in Monnikendam. Daarna begon het ware werk...

Luz Lopez Ortega, Sofie vd 
Berg en Sara Hesselink     

 








Met deze post heb ik het einde bereikt van vier maanden regelmatig mijn herinneringen neerschrijven. 

Kindernet was een zeer speciale periode in mijn leven en ik denk dat dat ook geldt voor de rest van het team uit 'the early days'. Het was een avontuur en pionieren op hoog niveau. Hoe ingewikkeld de op te lossen problematiek soms ook was, Ik genoot van elke minuut! 

Het blog blijft bestaan dus wie in de toekomst nog eens wat meer van kindernets 'early days' wil weten kan hier terecht. 

Met de meeste hoogachting, 
verblijf ik, 
Ard Hesselink

1 maart 1988, Pieter Krop en Sara Hesselink op het kn kantoor

Schrijver dezes...

SCHRIJVER DEZES...

Natuurlijk, er zit een bepaalde mate van egotripperij in het schrijven van een blog als dit. Ik heb geprobeerd het beperkt te houden maar je ontkomt er toch niet echt aan. En waarom ook? Het gaat tenslotte over een periode uit mijn leven, het zijn after all mijn herinneringen. 

Nu het einde daar is heeft de lezer ook het recht wat meer te weten over schrijver dezes. Ik post daarom hier de introductie van mijn persoon, zoals beschreven in de prospectus voor potentiele aandeelhouders (februari 1993, Jonker Advies/organisatie adviseurs) in het hoofdstuk 'key personnel'. Zo omschreef men de functie die ik bij het oude kindernet vervulde en de banen die ik daarvoor gehad had. (Zoals je ziet vindt ook Kinno dat niemand wat te maken heeft met wat ik toen verdiende...)

Wie meer wil weten over de persoon die ik nu, 20 jaar later, ben, zal zien dat die nog maar zeer gedeeltelijk overeenkomt met het drukke baasje uit de kindernettijd.

Rond de eerste uitzending

ROND DE EERSTE UITZENDING

In de post 'persconferentie' ging ik al in op de aanwezige vertegenwoordigers van de aandeelhouders bij het allereerste begin van de kindernet uitzendingen. En in de post 'na gedane arbeid...' is een foto opgenomen van het diner in Monnikendam dat ter gelegenheid van de eerste uitzending georganiseerd was. 

Hier nog een foto van het bezoek aan ons kantoor van de heer Ando, president van de Japanse aandeelhouder Fuji Eight. We staan met zijn drieen voor het programmaschema in het kantoor: Henk Krop, heer Ando en ondergetekende. De meegedrukte datum liegt niet: dit gebeurde op 2 maart 1988, 'the day after'...

Archief 2

ARCHIEF 2

Zou ik bijna de oude vhs videobanden vergeten waaruit ik geput heb voor dit blog! Minstens zo belangrijk als al het bewaarde papier. Toevallig had ik ze al een paar jaar geleden, samen met een groot aantal andere banden gedigitaliseerd dus voor het blog hoefde ik alleen de juiste fragmenten eruit los te snijden. Vooral de continuity tape van 4 januari 1992 heeft een belangrijke rol gespeeld. 

Daarnaast kwam het bewegend beeld uit diverse series van youtube. Opvallend hoeveel er te vinden is! En natuurlijk mag ik de dvd van Michel van Dijk/Omroepers.nl niet vergeten, waar prachtige kindernet opnames op staan die ik weer niet had!

Tip

TIP

Een goede tip van lezer Jordy van Eijndhoven na het lezen van de post 'feiten':

Wie echt precies wil weten wanneer series voor het eerst te zien waren op kindernet moet de krantenarchieven uit gaan pluizen. Gelukkig voor een groot deel al online voor handen maar een werk blijft het. Enfin, een tip dus voor de 'echte freaks'...

Archief

ARCHIEF

We lopen naar het einde toe, over een paar dagen is het 1 maart en moet dit blog min of meer 'af' zijn. Tis mooi geweest en ik heb mijn kruit zo langzamerhand ook wel verschoten. Wie weet voeg ik in de toekomst nog wel eens wat toe als er nieuws te melden is maar na 1 maart gaat de regelmaat van het posten er zowiezo uit.

Waar haalde ik het allemaal vandaan? Niet uit mijn hoofd alleen, dat blijkt zo lek als een zeefje.Maar op zolder stond al jaren een ongeopende doos met kindernet archiefspullen. In 1993 ingepakt, weggezet, nooit meer ingekeken. Wel altijd met de ene verhuizing na de andere (twee keer dus) met me meegesleept en weer op een nieuwe zolder neergezet.

En nu dan eindelijk eens geopend. Doorgekeken. Gelezen. Uitgezocht. Opnieuw gelezen. Meestal met pret en goede herinneringen, soms met pijn in het hart. Dat laatste natuurlijk eigenlijk alleen bij het doornemen van de processtukken bij mijn ontslag (lees 'het einde van the early days 1, 2 en 3'). Ik werd potjandorie weer pissig...!

Wat ook hielp waren mijn agenda's uit die jaren. Halverwege het schrijven van dit blog realiseerde ik me dat ik die nog in een andere doos moest hebben. Ik haalde er namen, adressen, data, volgorde van gebeurtenissen etc. uit. Wat was ik veel vergeten!

Op de foto hierboven een deeltje van die archiefdoos op mijn bed uitgespreid. Veel ervan heeft voor dit blog als illustratiemateriaal gediend. En hieronder de bewuste agenda's: zie die van 1987, aan het eind waarvan ik bij kindernet in dienst kwam. Toen had ik nog maar een kleintje nodig. Zie de agenda's uit de jaren erna. Vaak had ik nog niet genoeg ruimte...

Geschiedenis na 1993

GESCHIEDENIS NA 1993

Na mijn afscheid heb ik de verdere ontwikkelingen nauwelijks meer gevolgd. Eerst werd ik, na alles wat er gebeurd was, fysiek nog onpasselijk van het zien van de zender. Later vervlakte dat natuurlijk (zeker na de dood van het sujet uit 'het einde van de early days 2 en 3'. Hij stierf slechts enkele jaren na zijn kindernet-overname onverwacht aan een pijnlijke ziekte...). Ik was toen echter al met zoveel andere dingen bezig dat kindernet me totaal ontging. Jaren lang was de zender dan ook geheel uit mijn gedachten. 

Dat veranderde voor het eerst pas wat in 2011 toen Michel van Dijk (bekend van omroepers.nl) contact opnam ivm een door hem te schrijven schets van kindernet door de jaren heen. Ik verwees hem destijds naar Henk Krop die ik beter in staat achtte het verleden op te rakelen.

En nu, 25 jaar later, schrijf ik dan dit blog (bijna klaar, 1 maart is over 5 dagen!) en vind het weer leuk me de geschiedenis voort de geest te halen. 

Onwillekeurig word ik daarbij ook geconfronteerd met het verloop van de geschiedenis na mijn eigen periode. Ik weet er weinig van en anderen zouden daar hun licht over moeten laten schijnen. Een ding valt me echter zeker op. 

Na 1993 lijkt kindernet als organisatie maar ook als 'brand'/merk in erg onrustig vaarwater te zijn gekomen. Het werd een speelbal van telkens nieuwe eigenaren, belangen en grotere 'brands'. De eigenheid lijkt wat verloren, de herkenbaarheid, de "aaibaarheid" ook.

Kijk naar de voortdurend wisselende uitzendtijden, kabelkanalen waarop werd uitgezonden, combinaties met andere zenders. Kijk vooral ook naar de elkaar telkens snel opvolgende nieuwe huisstijlen en logo's , zoals hierboven geillustreerd. Onrustig, telkens weer wat anders en steeds minder herkenbaar. 

Jammer, ik wil niet lullig zijn maar dat hadden wij toch beter gedaan...


P.S.
Overigens stamt de flatgebouwen trapleader wel degelijk uit mijn tijd en niet, zoals in de beeldengeluidwiki wordt vermeld, uit de periode 1996-1997. Hij is te zien in een van de continuity breaks van 4 januari 1992 in dit blog. Over feiten gesproken!

Feiten

feitelijk overzicht van alle programmalicenties in februari 1993

FEITEN

Veel feitenmateriaal is er over het oude kindernet niet te vinden op internet. En wat er te vinden is klopt lang niet altijd. Ik had het in een van mijn eerste posts al over de fouten in de beeldengeluidwiki (die overigens inmiddels gedeeltelijk verbeterd zijn). Waar vinden we nog meer feiten? 

Wikipedia is over het oude kindernet heel summier en uiterst onvolledig. Je zou er zelfs uit kunnen opmaken dat ene Leonie Sazias de oprichter van het kanaal zou zijn. Helemaal onbetrouwbaar is de lijst met programma's en in welke periode die door kindernet zouden zijn uitgezonden. Klopt niks van!

Die informatie komt, denk ik, grotendeels van de site kindertv.net/  en ook daar is ze dus onbetrouwbaar. Veel meer vond ik  tot dusverre niet. Graag hoor ik over andere sites waar concrete feiten over het kindernet van 'the early days' te vinden zijn. 

Na 25 jaar zijn de feiten ook niet gemakkelijk meer te achterhalen. Zelfs een direct betrokkene als ikzelf  zou zonder de mij ter beschikking staande documenten absoluut niet in staat zijn zich alles goed te herinneren. En die documenten vertonen ook lacunes... Dus zelfs in dit blog zitten foutjes (waar ik ze ontdek verbeter ik ze trouwens...)

Wat zijn de feiten over de door ons uitgezonden programma's? Ik beschik over de programma gegevens van het eerste begin, het programmeringsrapport uit 1989, een aantal programmaschema's uit 1992 en 1993 en - hierboven - een precieze licentielijst uit begin 1993 (gemaakt voor potentiele investeerders, dus daar mochten echt geen fouten in staan!). Wanneer welke licentie dus precies begon en op welke datum een serie voor het eerst werd uitgezonden valt in veel gevallen niet meer met volledige zekerheid te zeggen. 

Is natuurlijk ook niet echt belangrijk (behalve voor de echte freaks) maar geloof me, de schijnbaar precieze gegevens op wikipedia en kindertv.net kloppen bijna nergens...

Trapleaders

TRAPLEADERS

De kindernet trapleaders herinneren zich nog velen die in 'the old days' als kind naar de zender keken. Ook de 'tune' staat velen nog in het geheugen gegrift... Ze dienden als herkenningspunt van de zender en werden regelmatig tussen de programma's door getoond.

Hierboven de originele uit de eerste uitzending in 1988. De trap was als logo een ontwerp van Floris Guntenaar (zie ook de post 'eerste relatiekaart van floris guntenaar') en ook aan de ontwikkeling van de leaders droeg hij bij. 

In de loop der tijd maakten we er een aantal varianten bij. Ik heb ze niet allemaal op een rijtje (en wellicht weet iemand er nog eentje elders te vinden)_ maar hier zijn er nog twee. De eerste met vliegende trap volgens mij ook uit de begintijd (we begonnen, dacht ik, met drie verschillende), de tweede met flatgebouwen van veel later: ca. 1992.

Kindernet primeurs 4

 

KINDERNET PRIMEURS 4

een nieuw soort televisie

Misschien de belangijkste verworvenheid waarop het oude kindernet zich mag beroemen is in mijn ogen misschien wel het experimenteren met het maken van een nieuw soort televisie. Toen nieuw maar tegenwoordig natuurlijk alom tegenwoordig. Een paar kernwoorden daarbij: horizontaal geprogrammeerd, hergebruik, goedkoop. 

horizontaal geprogrammeerd

Elke dag dezelfde (soort) programma's op hetzelfde tijdstip. In Hilversum bestond het gewoon niet of nauwelijks. Voor ons publiek was het echter ideaal: vertrouwd, je kon erop rekenen en je wist wat je verwachten kon. Kinderen houden van regelmaat... (zie ook de post 'horizontale programmering'.)

hergebruik

Nog iets waar bij de publieke omroep nauwelijks aan gedacht werd. Een programma werd gekocht, duur bewerkt, eenmalig uitgezonden en dat was het dan. Kindernet liet de waarde zien van de herhaling. Goed gedoseerd is er altijd weer een publiek voor oudere kinderprogramma's die elke drie jaar een nieuwe 'generatie' kunnen bekoren. En daarnaast, alle ouders zullen het kunnen beamen: een favoriete dvd wordt door kinderen toch eindeloos bekeken en bekeken en bekeken...

goedkoop

Het oude kindernet liet zien dat televisie brengen niet zo waanzinnig duur hoefde te zijn als in Hilversum de praktijk was. Hergebruik was daar een belangrijk element in; oudere programma's zijn een stuk goedkoper te licenseren en de nog veel duurdere nasynchronisatie is al aanwezig. Ook de manier waarop we de presentatie vorm gaven werkte enorm mee aan het drukken van de kosten: geen dure studio's, live presentatoren en wat niet al maar een uitgekiende montage van uitzendbanden waarop achter stilstaand beeld een off screen commentaarstem de delen aan elkaar praatte. (zie ook de post 'uitzendtechniek 1')

Het klinkt misschien gek maar we hielden elkaar bij de les met de waarschuwing: "pas op, we gaan toch geen televisie maken, he?" Vooral de productie jongens wilden natuurlijk eigenlijk altijd graag meer: mooier, 'echter' en dus duurder... En natuurlijk, naarmate we groeiden en wat ruimer in onze middelen kwamen te zitten kwamen er ook wel wat eenvoudige eigen productietjes.

Dit soort tv is nu heel gewoon: talloze zenders werken volgens deze principes. Toen echter was het absoluut nieuw in Nederland...

Kindernet primeurs 3

KINDERNET PRIMEURS 3

Verantwoord

Als doelgroepzender voor kinderen bracht kindernet een 'verantwoorde' programmering. Dat op zich was niet nieuw. De publieke omroepen hanteerden voor een groot deel al lang een ethische code voor hun op kinderen gerichte programma's. Binnen de commerciele wereld was en is het echter zo gewoon nog niet. 

Ik heb er in verschillende posts al genoeg over gezegd (zie o.a. de posts 'Kindernet internationaal bekeken 2', 'met een gerust hart...' en 'jeugdjournaal NOS 1 maart 1988'). In de post 'plannen' komt naar voren hoe we ook bij het acquireren van commercials regels hanteerden die aansloten op de verantwoorde programmering.

De concurrentie zag en ziet dat veelal heel anders: bij RTL stonden de commerciele belangen altijd voorop hoewel zij vast ook wel eens een programma geweigerd zullen hebben dat ze te ver ging. Ook Nickelodeon en het huidige kindernet hanteren ruimere maatstaven dan wij deden. Alleen Henk Krop's huidige project Pebble TV ontkomt aan dit dilemma: achter de (betaal)decoder van de extra pakketten op de kabel is reclame nu eenmaal afwezig.

Ik ben er nog steeds van overtuigd dat onze aanpak een goede was. Niet alleen direct naar de kinderen toe maar zeker ook indirect, in marketing-technisch opzicht: het gaf ons een duidelijk positief gezicht.

Kindernet primeurs 2

KINDERNET PRIMEURS 2

Kindernet was de eerste Nederlandstalige commerciele satelliet-doelgroepzender... 3 claims in 1 omschrijving. Klopt het? Dat hangt ervan af hoe je het bekijkt. 

Commercieel

Was Kindernet de eerste commerciele zender in Nederland? Als je het woord commercieel interpreteert als in commerciele versus publieke zenders, dan klopt het. Als je het echter interpreteert als 'bekostigd uit reclame inkomsten' dan was RTL daar eerder mee. We begonnen de zender immers met het 'low pay concept' waarbij de kabelnetten een klein bedrag per maand per abonnee aan ons betaalden om kindernet zonder reclame te kunnen doorgeven. Dat op zich was natuurlijk een commercieel gegeven dus alla, kindernet was de eerste Nederlandstalige commerciele zender!

Satelliet

Staat buiten kijf volgens mij. Kindernet was de eerste via de satelliet in het Nederlands uitzendende partij. De techniek daarvoor verschilde natuurlijk niet heel erg met die van uitzending via de ether. Het was echter wel het startschot voor een al snel volgende explosie van partijen die ook de ruimte op zochten voor hun zenders: denk aan RTL, het mislukte TV10, SBS, etcetera...

Doelgroep

Ja, Nederlandstalige doelgroep tv ontbrak in 1988 nog volledig. Er waren wel buitenlandse (=engelstalige) zenders: cnn voor nieuwsjunks, mtv voor jonge muziekliefhebbers. Een sportzender was er in 1988 nog niet: eurosport begon pas een jaar later, in zwaar gevecht met het concurrerende Screensport waarvan wij de Nederlandse taalversie verzorgden. Kleuters en lagere schoolkinderen waren dus in Nederland de eersten die een eigen zender kregen!

Bromtol, Drie-in-de-pan

BROMTOL, DRIE-IN-DE-PAN

Bladerend door de vroege posts van dit blog kwam ik de belofte tegen nog eens de hele lijst van kleuterprogramma's uit bromtol en drie-in-de-pan te uploaden. Bij deze dan. De lijst is afkomstig uit het rapport voor de aandeelhouders uit juli 1989, dat ik al eerder besprak onder 'rapporten 1'. 

Links de programma's die we op dat moment onder contract hadden en uitzonden. Vlnr zien we nummer, aantal episodes, titel, lengte in minuten, einddatum contract, hoeveel keer we het mochten uitzenden (unl. = unlimited = onbeperkt)

Rechts de programma's die we op dat moment op het oog hadden voor aankoop. Vlnr hier nummer, titel, aantal episodes x gemiddelde lengte in minuten, totaal aantal te licenseren minuten, verkoper, ned. taalversie aanwezig (door eerdere uitzending) ja of nee.* Ik kan van deze tweede lijst niet precies meer zeggen welke aankopen wel of niet zijn doorgegaan. Paulus natuurlijk wel en Paddington ook volgens mij. Play with clay en Pipa de hen herinner ik me ook en le Cirque Bonheur. 

Wie echter meent meer programma's te zien die we uiteindelijk gekocht hebben, reageer! Wil ik graag weten en hier vermelden!

* No dial = no dialogue ofwel: geen nederlandstalige versie nodig!

Kindernet primeurs 1

KINDERNET PRIMEURS 1

Wat maakte het oude kindernet bijzonder genoeg om er heden ten dage nog bij stil te staan? Het was tenslotte maar een klein stationnetje met voor het grootste deel een beperkt bereik en qua belangstelling al snel diep in de schaduw van grote nieuwe tv-aanbieders als RTL Veronique en het mislukte TV10. 

Feit is dat het oude kindernet voortleeft in de herinnering van een hele generatie kinderen, zoals nog steeds  blijkt op allerlei internet forums en de reacties die ik krijg op deze teksten, hier en op facebook. Als je nu tussen de ca. 26 en 32 jaar oud bent is de kans groot dat je ermee opgroeide en er je ochtend soms mee begon. Op precies diezelfde wijze herinnert mijn generatie zich de 5 minuten radioverhaaltjes van Jean Dulieu over Paulus de Boskabouter; midden jaren '50, wekelijks op dinsdagavond rond zeven uur, als je, gewassen en tanden gepoetst, nog even in de huiskamer bij de radio mocht zitten voor je naar bed moest...

De oude Kindernetformule (toen gloednieuw trouwens!) werkte en dat blijkt ook uit het feit dat ze door Nickelodeon weer van stal is gehaald. Springlevend is hij dus eigenlijk weer!

Wat bijzonder was aan het Kindernet van toen is daarnaast vooral het feit dat ze op een aantal terreinen de eerste in Nederland was. Dat er ge-experimenteerd werd met nieuwe vormen van tv maken, financiering en uitzenden. Die waren natuurlijk voor een groot deel op wereldschaal niet nieuw, kindernet vond ze niet uit maar paste ze wel als eerste toe binnen de Nederlandstalige media.

Kijk naar ons medialandschap van vandaag: digitale kabel is doodgewoon, iedereen ontvangt talloze zenders waaronder tientallen Nederlandstalige, voor elk wat wils ook: doelgroepzenders zijn er op allerlei gebieden. Je denkt er niet eens meer over na.

Kijk naar dat landschap 25 jaar geleden: op sommige daken stonden zelfs nog de ouderwetse antennes waarmee je niet meer dan Nederland 1 en 2 en kon ontvangen (Nederland 3 startte pas net na kindernet, in april 1988). De analoge kabel lag in de meeste gebieden wel al in de grond en de aangeslotenen ontvingen er ca. 15 zenders mee, vooral buitenlandse.  Satellietschotels had je ook, vooral in de buitengebieden. Die konden meestal meer zenders ontvangen. De enige niet publieke zender in het Nederlands was filmnet, gestart in 1985, maar dat was een betaalzender waar je alleen speelfilms op kon zien.

En toen kwam Kindernet en markeerde het begin van die media explosie. Onder de titel  'Kindernet Primeurs' zal ik de komende tijd de verschillende vernieuwende elementen ervan nog eens op een rijtje zetten.

Einde van "the early days" 3

EINDE VAN "THE EARLY DAYS" 3

Op 29 maart 1993 was de 'vijandige' overname een feit. De nieuwe eigenaar/het sujet werd direct ook de nieuwe directeur en alles veranderde. "The early days" waren onmiskenbaar voorbij en Kindernet was een ander bedrijf geworden.

Op kantoor veranderde de sfeer direct en onherroepelijk.  Het grootste deel van de oude personeelskern verafschuwde de nieuwe ontwikkeling en wilde zo snel mogelijk weg. Er werd contact gehouden met Henk Krop maar die kon uiteraard niets meer. De brief uit de zomer van 1993 van kindernets directiesecretaresse Mo Heeringa, die ik hierboven plaatste, spreekt boekdelen.

Vanaf het eerste moment was duidelijk dat mijn positie onhoudbaar was geworden. Omdat ik niet, zoals Henk Krop, statutair directeur was maar een gewone werknemer kon men echter niet zomaar van me af. De rechten van de werknemer werden immers (nog) prima beschermd. Uit mezelf was ik natuurlijk ook niet van plan ontslag te nemen. Dokken zou-die! Er moest dus een manier worden gevonden om van me af te komen. Dat gebeurde via twee sporen: pesterijtjes (om me het leven zo zuur te maken dat ik wel weg wilde) en dossier-vorming (zoeken naar redenen waarom ik niet geschikt zou zijn voor de job). 

Het pesten begon meteen: naar Cannes moest plotseling een assistent maar gaan. Een onbetekenend freelance tekstschrijvertje kreeg ineens een stem in de programma afdeling. Afspraken buiten de deur mocht ik al gauw niet meer maken. En niet veel later moest ik mijn eigen kamer opgeven en op het grote programmakantoor een plaatsje innemen. 

dossiervorming: mijn agenda, de stukjes Kinno verhullen de naam van 'het sujet'

Zoals gezegd in 'einde 2' was ik al voor de definitieve overname bij ontslagrecht advocaat Barend-Jan van Spaendonck geweest. Na 29 maart schakelde ik hem dan ook direct in en hij adviseerde me precies hoe ik mijn eigen dossier-vorming moest aangrijpen om goed beslagen ten ijs te kunnen komen bij de te voorspellen afloop: de kantonrechter. 

Bij pesterijtjes bleef het niet. Het sujet ging ook direct actief stoken onder mijn medewerkers. Wie wat over mij te klagen had kreeg de handen op elkaar. Er werden dingen toegezegd: de productie zou worden verzelfstandigd en een productiemedewerker mocht zich 'head of presentation' gaan noemen. Moest-ie wel bij de rechtzaak getuigen dat ik zo'n incapabele programmadirecteur was geweest al die jaren... Een andere assistent zag ook kansen voor zichzelf en liet zich bij de rechtzaak ook voor het karretje van het sujet spannen. Werd er druk op ze uitgeoefend? Geen idee maar het zou me niet verbazen.  Allemaal zeer pijnlijk na jaren van vruchtbare samenwerking. Zo leer je de mens wel kennen...

Enfin, 28 juni was het genoeg volgens Barend-Jan. "Meld je maar ziek", zei hij, "we hebben genoeg argumenten verzameld." Eind augustus diende de zaak bij het kantongerecht. Daar zat ik, in een rechtzaal tegenover vroegere medewerkers die met aperte leugens en kleinzielige verwijtjes de zaak bepleitten van het sujet...  Ook dat was meer dan pijnlijk. Ik heb er nog wel eens van gedroomd. 

Dat ik sterk stond (en de tegenpartij kul-argumenten hanteerde) was ook de rechter duidelijk. Hij keurde het ontslag goed maar kende me een groot bedrag als ontslagvergoeding toe. Dat bedrag had nog groter kunnen zijn als ik vlak tevoren was ingegaan op een schikkingsvoorstel (ja, ook het sujet zag in hoe onhandig hij de zaak had opgezet en was bang dat de rechter me nog meer zou toewijzen)  maar we waren zo overtuigd van de sterkte van de zaak dat we daar niet op ingingen. Een restje hubris denk ik van mijn kant...

Per 1 oktober liep mijn dienstverband af. Ik was precies 5 jaar en 11 maanden bij kindernet in dienst geweest. 

Zo, dat was het verhaal van de vervelende afloop van een prachtige periode. Nu weer aandacht voor al die leuke dingen!

Einde van "the early days" 2

 

EINDE VAN "THE EARLY DAYS" 2

Ja, zag er goed uit, najaar 1992... Maar dat veranderde. We schreven, vergaderden met bank en investeerders en herschreven weer. Telkens moesten er nieuwe gegevens op tafel komen. In het begin was dat natuurlijk niks bijzonders maar naarmate de maanden voorbij gingen veranderde er wat. Het initiele enthousiasme aan de andere kant van de tafel maakte plaats voor wat leek op tijd rekken. 

En zo verliep aan het eind van het jaar de optie op exclusieve onderhandelingen. Dat leek op zich niet zo'n probleem want we waren ons niet bewust van kapers op de kust. Gedeeltelijk lag dat aan een bepaalde mate van 'hubris' aan onze kant; wij waren toch de enigen die kindernet van haver tot gort kenden en het bedrijf verder zouden kunnen leiden? Zonder ons geen kindernet was de gedachte. Nou dat bleek dus een dure misrekening...

Waar wij niet op gerekend hadden was de interesse van een partij die zakelijk zeer dichtbij ons stond. (Neen, ik noem geen namen. Niet omdat het geheim is maar 's mans naam geeft me nog altijd een vieze smaak in de mond, de judas!). Het was iemand uit een rijke zakenfamilie die daardoor alleen al een streepje voor had bij de bank: hij bracht 'echt geld' mee. In het diepste geheim was hij met ze gaan praten. En die lekkere jongens zagen daardoor de kans om voor zichzelf een veel betere deal te kunnen sluiten en dachten via hem kindernet ook op een goedkopere manier te kunnen runnen.

Dat alles wisten wij op dat moment natuurlijk niet. Maar dat er meer gaande was dan openlijk op tafel kwam begon toch te dagen. Ik weet nog dat ik na een bespreking met bovenstaand heerschap Henk belde en hem vertelde dat ik een bang vermoeden had, een slecht voorgevoel en dat ik  het sujet absoluut niet meer vertrouwde. 

Vertrouwen, dat hebben we te lang en te veel gehad: in onze eigen positie maar vooral ook in de partijen om ons heen. We konden gewoon niet geloven dat we 'genaaid' werden. Naief wellicht maar ik heb daar verder zelf niks op tegen: te eerlijk voor 'echt zaken doen', dat moet dan maar...

De kerstvakantie kwam. Ik ging twee weken met vrouw en dochter naar Marokko en bij terugkomst was het 1993. Op 5 januari hadden Henk en ik weer een afspraak met onze kwade genius en daar kwam de aap uit de mouw. Hij was inderdaad onder 'onze' duiven aan het schieten. De 11e hadden we een vergadering met de investeerders. Bovenaan deze post de door ons voorbereide agenda maar daar kwamen we niet meer aan toe. Ons werd medegedeeld dat ze zich terugtrokken nu de exclusiviteitsoptie verlopen was en eventueel op een andere manier met Francis Baron zouden doorpraten. 

  We were on our own again. Niet dat we gelijk opgaven. Al op 15 januari zaten we om de tafel met  'Jonker Advies/organisatie adviseurs' die graag meewerkten om tegen een fee nieuwe investeerders voor ons te vinden. Er werd met allerlei partijen gepraat: Jaap Blokker, Walibi Flevo/Sixflags, om er maar twee te noemen. Maar ergens had ik althans het gevoel dat de feiten ons voorbijgestreefd waren, dat we het niet meer zouden redden. Voor de zekerheid waren we al begin februari twee keer om advies bij het advokatenkantoor van Moos Brainich (zie de post 'etentje directie media holding') geweest waar Barend-Jan van Spaendonck de specialist op het gebied van arbeidsrecht was. 

Eind maart was het over en uit. De 29ste kwam de mededeling uit Londen dat kindernet was verkocht aan voornoemde broedermoordenaar en consorten (met de bank heb ik nooit meer iets te maken willen hebben). Deze kwam dat natuurlijk zelf ook even triomfantelijk vertellen. Henk Krop was die dag al niet meer aanwezig: hem was per direct de toegang tot het kantoor ontzegd.

Wordt vervolgd...

Einde van "the early days" 1

EINDE VAN "THE EARLY DAYS" 1

Er is hier en daar al naar verwezen maar toen het midden 1992 duidelijk was dat we met kindernet in een doodlopende situatie terecht waren gekomen moest er wat gebeuren. De nieuwe eigenaren ABC/Capital Cities van European Television Network (het vroegere European Sports Network, nog steeds gerund door Francis Baron) waren druk bezig een deal met Eurosport te maken (wat uiteindelijk ook lukte) en wilden van kindernet af. Moesten we wachten tot we door onbekenden werden opgekocht? Nee, zei Henk Krop en vroeg me mee te doen met een poging zelf kindernet over te nemen. 

Mijn situatie was wat anders dan de zijne. Tijdens het uiteenvallen van de media holding in 1991 had ik in het ziekenhuis gelegen met naar het leek een hartkwaal (viel gelukkig reuze mee achteraf) en toen ik terugkwam was alles al voorbij. Kindernet stond weer bovenaan in mijn prioriteiten maar daar viel nu niet zo heel veel meer te doen. Ja, we probeerden de aandeelhouders nog te interesseren voor een uitbreiding (zie "rapporten 2: Kindernet at the crossroads') maar die wilden uiteraard niet nog meer geld in het kanaal stoppen. 

In de loop der jaren was ik uitgegroeid tot zo'n beetje de organisatorische spil achter Henks strategische voorhoedepositie; hij kwam met de 'wilde' plannen en ik probeerde daar organisatorische handen en voeten aan te geven wat meestal wel en soms ook minder lukte. Het was dan ook vrij logisch dat hij me vroeg mee te doen met de buy-out.

Van zaken doen op dit niveau had ik echter geen kaas gegeten en ik verbond me dan ook blindelings aan zijn wijze van opereren (nooit spijt van gehad trouwens, ondanks de uiteindelijke uitkomst!). 

Het epistel hierboven is een concept van de brief die we in augustus 1992 schreven aan Francis Baron om formeel de onderhandelingen te kunnen openen over een overname. Het resultaat was dat Henk inderdaad een optie kreeg van (ik dacht) 3 maanden waarin exclusief met hem onderhandeld zou worden. 

Een grote Nederlandse bank die een belangrijke financieringsrol zou kunnen spelen was snel gevonden en via hen een tweetal 'venture capital' investeerders. Deze drie zouden het merendeel van het benodigde kapitaal (ca. 5 miljoen gulden) moeten opbrengen. Henk en ik zouden ieder ca. 50.000 gulden moeten ophoesten maar daarvoor zouden we allebei zo'n 11 % van de aandelen krijgen.

Zag er goed uit allemaal, najaar 1992! 

Wordt vervolgd...

Zoektermen 1990-1991

European Sports Network meeting, Munchen 1991 (?), herkenbaar: links Ard Hesselink, midden met sportnet trui directeur Sportnet Duitsland, 3e en 1e van rechts George Black, head of programming WH Smith TV en Nigel Haunch, zijn head of production, vooraan rechts Henk Krop

ZOEKTERMEN 1990-1991

Wie kijkt naar de zoektermen voor dit blog ziet bovenaan bij de jaartallen dat in dit blog veel geschreven is over de eerste jaren 1988-1990 en over mijn laatste, 1992-1993. De jaren daartussen komen wat minder aan bod.

Waarom? Niet dat er minder interessants gebeurde, integendeel, maar het waren vooral de jaren waarin ik me ook steeds meer moest concentreren op andere zaken:

Sportnet bijvoorbeeld, waarvoor we o.a. een team Nederlandse verslaggevers in Londen moesten onderbrengen, begeleiden en aansturen. En dan heb ik het nog niet over alles wat kwam kijken bij de eigen reportages van sportnet: 24 uur van le Mans, tennistournooien, concoursen hippique (is dat een meervoudsvorm?). Niet dat ik daar productioneel mee te maken had, gelukkig niet, maar er moest vanuit het kantoor toch ook veel omheen georganiseerd worden.

Als onderdeel van the European Sports Network hadden we collega's in Frankrijk, Duitsland en Engeland. Ook daar moest regelmatig mee worden overlegd. Het bijhorende plaatje van het Munchense Oktoberfest is misschien wat misleidend maar we waren daar echt bij elkaar om stevig over strategie, geld en wat dies meer zij te vergaderen...

En dan was er de Media Holding Benelux in precies die periode. Ook dat kostte veel schrijf-, voorbereidings- en vergadertijd. Van het begin af was het eigenlijk een waterhoofd met teveel ego's en te weinig synergie. Zeker op het gebied van de aandeelhouders waar Dennis Livson en Francis Baron het elkaar nu niet bepaald gemakkelijk maakten...

Ook speelt nog mee dat we nog niet toe waren aan de, vaak gesponsorde extra's van de jaren erna, we hadden nog geen kindernet club, maakten nog geen kindernet info of een landelijk verspreide kindernetkrant...

En dus zijn die jaren 1990 en 1991 hier wat ondervertegenwoordigd: je kan zeggen dat het voor kindernet de jaren waren van consolidatie, van groei en voorzichtige uitbreiding: het break even point was nog niet in zicht maar de groei was gestaag, de respons veelbelovend en het apparaat liep steeds gesmeerder.

Kijkcijfers 4

Een mooie, korte samenvatting van de kijkcijferontwikkeling van 1991 en 1992 met een prognose voor 1993. Het stuk is waarschijnlijk geschreven als onderdeel van het pakket gegevens dat aan potentiele investeerders werd gegeven toen we poogden tot een management buy out te komen.

Mooi dat in de kindernet kabelhuishoudens door alle inwoners op jaarbasis 5 1/2 uur naar kindernet gekeken werd. Als je in aanmerking neemt dat alleen de kinderen tot 12 jaar daadwerkelijk keken, dan kan je, zoals er staat, gerust aannemen dat "de doelgroep het kanaal nu uitstekend heeft weten te vinden".

Kindernet promotiemateriaal en hebbedingetjes 2

KINDERNET PROMOTIEMATERIAAL EN HEBBEDINGETJES 2

Nog wat gevonden. N.a.v. de eerste 'foto divers' post, waarin de kindernet sweater opdook, realiseerde ik me dat ik die ook nog moest hebben. Bij deze dus een fotootje. En omdat ik toch bezig was hier ook nog een map van kindernet  ...

Rapporten 2: "Kindernet at the crossroads"

RAPPORTEN 2: "KINDERNET AT THE CROSSROADS"

Onder 'PLANNEN'  kwam het uitbreidingsplan uit 1992 aan de orde via een persartikel; hier nu het rapport voor de aandeelhouders waarop dat artikel gebaseerd was. We (Monique van Wijngaarden, Aege Steensma, Eddy Loen en ik, uiteraard onder eindredactie van Henk Krop) schreven het eind 1991. De media holding was uiteen gespat, we waren teruggeworpen op de 'basis', i.c. Kindernet en we wilden verder, beter, meer. En dus een uitbreidingsplan. 

Dag TV, dat was het concept en we probeerden dat te onderbouwen met redelijk realistische prognoses over kijkcijferontwikkeling, kabelaansluitingen en reclame inkomsten.

Cruciaal in het plan waren twee dingen: Een overgang naar een andere satelliet, de Eutelsat, waardoor we sneller een nog groter bereik zouden kunnen krijgen en het verplaatsen van de uplink in Londen naar een nieuw in te richten uitzendstraat bij Holland Visions in Amsterdam (kostenbesparing en efficientie). Achteraf bleek overigens dat we ook op de - goedkopere - intelsat 5 sneller konden doorgroeien dan we gedacht hadden. 

Het financiele staatje (een kolfje naar de hand van Eddy Loen!) is interessant. Je ziet er de kosten en baten (in duizenden guldens uiteraard). Inkomsten waren bij het schrijven al tot zomer 1992 ingeboekt, de rest is prognose. 

Zoals onder 'Plannen' al opgemerkt, het is er nooit van gekomen. De afwijzing van de plannen door de aandeelhouders (gedeeltelijk omdat ze zich eigenlijk alleen nog concentreerden op the European Sports Network) leidde ertoe dat het oude management zich achter de oren ging krabben: wat was er nog te doen om het spannend te houden nu kindernet in zijn huidige vorm zijn doelen vrijwel bereikt had en op het punt stond een bescheiden winst te gaan maken? Pioniers willen immers altijd vooruit...

8 juni 1990: etentje directie Media Holding Benelux

8 JUNI 1990: ETENTJE DIRECTIE MEDIA HOLDING BENELUX 

Ik weet het niet zeker meer maar ik denk dat dit etentje in toprestaurant Paardenburg ter gelegenheid van de oprichting van de media holding georganiseerd werd. (zie oa de post 'ontstaansgeschiedenis'). Daarmee kwam er een heel nieuwe managementstructuur. Algemeen directeur werd Henk Krop maar naast hem kregen ook Willem Verbruggen van Benelux Licensing, Dick van Leeuwen van Holland Visions en ikzelf als programmadirecteur een plaatsje in de directie. Nieuw waren Serge Gautier, bankier, afkomstig van Banque Paribas als financieel directeur en (merkenrecht-)juriste Monique Brainich als 'head of legal affairs'. 

Zoals te zien hebben we lekker gegeten met onze echtgenotes en echtgenoot...

Rapporten 1

RAPPORTEN

Minstens twee keer schreef ik een uitgebreid rapport voor de aandeelhouders. De eerste keer alleen, in 1989, en de tweede keer samen met Monique van Wijngaarden (network development) en Aege Steensma (sales) in 1992. Ik heb ze beide nog en zal ze in dit blog opvoeren.

Nr. 1 (32 blz en 'confidential')  gaat geheel over de programmering van kindernet: wat hebben we voor welke timeslots, tot wanneer hebben we het, wat moeten we doen om het op tijd te vervangen/aan te vullen, wat voor opties hebben we daarvoor, wat kost het om dat te doen, wat voor effecten heeft dat op de cash flow en op welke momenten... Het zal geen verbazing wekken dat ik voor dit blog ruim heb kunnen putten uit dit rapport wat betreft de precieze gegevens van door kindernet uitgezonden series.

Het voert te ver om het hier in zijn geheel te reproduceren maar een aantal pagina's zijn wel leuk. 

In 'preliminary facts' zien we het programma aanbod 'ontleed' in uitzendminuten per jaar. (zie ook de post 'de beta deal'). 

Op blz. 28 en 29 zien we de financiele en cash flow consequenties van de benodigde programma aankoop. De verschillende kolommen naast de data staan voor de verschillende kosten: licenties, bijkomende kosten, Nederlandse versie. De laatste kolom is het opgetelde totaal. Zo zien we in een oogopslag dat volgens dit model in januari 1991 het meeste geld uit zou gaan voor programma aankoop/bewerking en wel 1.824.292 gulden. Het totaal aan investering voor programma aankoop in 1990 en 1991 zou neerkomen op een ruime 5 miljoen. Dat is veel meer dan we tot dan toe uitgaven maar dat komt omdat in dit model rekening wordt gehouden met het heel dure zelf produceren van nederlandstalige dubbings. Is nooit gebeurd natuurlijk maar het kon geen kwaad het de aandeelhouders eens voor te leggen.

'preliminary facts'

Natuurlijk is dit 'plan' nooit op deze manier uitgevoerd, het was meer een theoretisch model.  Maar het geeft wel een aardig beeld van waar je aan moet denken als je in de jaren '90 van de vorige eeuw een satelliet tv station voor kinderen wilt beginnen...